Νομός Μαγνησίας: Χειμωνιάτικες εξορμήσεις στο Πήλιο

 Από τους πλέον ευνοημένους νομούς της Ελλάδας η Μαγνησία -για να μη φθάσουμε στο σημείο να της αποδώσουμε ανθρώπινους χαρακτηρισμούς όπως χαρισματική! Και το ευλογημένο βουνό της, το Πήλιο, κάνει τα λόγια να μοιάζουν φτωχά...
Κείμενο: Κυριακή Βασσάλου Το Πήλιο, με τα 24 χωριά του, είναι ο καλύτερος προορισμός του νομού Μαγνησίας για χειμερινές εξορμήσεις: πεζοπορίες, ποδηλασία και φυσικά σκι με... θέα τη θάλασσα (www.skipilio.gr). Μια θέα στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου που δίχως άλλο είναι και το μεγάλο ατού αυτού του βουνού. Δεν είναι λίγες, άλλωστε, ούτε οι διαδρομές που θα ακολουθήσετε πηγαίνοντας από το ένα χωριό στο άλλο ούτε και τα ίδια τα γραφικά χωριά του, με υπέροχα αρχοντικά του...
προηγούμενου και του προ-προηγούμενου αιώνα και όλη την αισθητική που «αρμόζει» στον ορεινό χαρακτήρα τους. Μοναδική παραφωνία, φετινής κοπής, η καμένη πλαγιά του βουνού, που είδαμε πηγαίνοντας από την Τσαγκαράδα στις Μηλιές, αλλά και η μεγάλη καταστροφή που έγινε στο νότιο Πήλιο. Πορταριά Με έντονη τουριστική ανάπτυξη, αλλά ευτυχώς με σεβασμό στο παραδοσιακό οικιστικό περιβάλλον, η Πορταριά μάς πρόσφερε μια πρώτη «δυνατή» γεύση από τα χωριά του Πηλίου. Μεγάλη και ευχάριστη έκπληξη ήταν τα καλντερίμια του χωριού, τα οποία περπατήσαμε και δη το σηματοδοτημένο μονοπάτι των Κενταύρων, μεγάλο μέρος του οποίου ακολουθήσαμε. Τυπική πηλιορείτικη και αρκετά γραφική η κεντρική πλατεία, επιβάλλεται οπωσδήποτε να την περπατήσετε, ενώ μην παραλείψετε να περάσετε και από το εκκλησάκι της Παναγίας της Πορταρέας (11ος αιώνας), στο οποίο -κατά μια εκδοχή- οφείλει και το όνομά του το χωριό.
Η πηγή Μάνας, ο καταρράκτης Κάραβος και οι πλατείες Αδάμαινας και Ταξιαρχών είναι σημεία που αξίζουν λίγο ή περισσότερο από το χρόνο σας, όπως και το Αθανασάκειο Νηπιαγωγείο, από τα πρώτα στην Ελλάδα, το Αρχοντικό Ζούλια, το Τσοπότειο Σχολαρχείο όπου στεγάζεται το σημερινό σχολείο και η Ιερά Μονή της Παναγίας Οδηγήτριας σε κοντινή απόσταση από το χωριό. Μακρινίτσα Απέχει μόλις 16 χλμ. από τον Βόλο και είναι σχεδόν δίπλα στην Πορταριά. Εχει δε υπέροχη θέα τόσο στη μεγαλούπολη της Μαγνησίας όσο και στον Παγασητικό Κόλπο που την αγκαλιάζει. Η Μακρινίτσα είναι χτισμένη κλιμακωτά στην πλαγιά του βουνού με το χαμηλότερο σημείο της να είναι σε 350 υψόμετρο και το υψηλότερο σε 700. Ιδανικό το περπάτημα στα πλακόστρωτα καλντερίμια του χωριού ανάμεσα σε παραδοσιακά σπίτια και αρχοντικά, χαρακτηριστικά δείγματα παραδοσιακής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, αλλά και στην κεντρική πλατεία του Αη Γιάννη με τα αιωνόβια πλατάνια. Εδώ θα δείτε το εκκλησάκι του Αη Γιάννη του Προδρόμου (1806) με την περίφημη κρήνη με τις τέσσερις χάλκινες λεοντοκεφαλές, την αποκαλούμενη «Αθάνατο Νερό» που χρονολογείται από το 1809. Επισκεφθείτε, επίσης, το Αρχοντικό Τοπάλη (1844), όπου στεγάζεται το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας της Μακρινίτσας, καθώς και τις εκκλησίες της Παναγίας (1767), του Αγίου Αθανασίου (1792), του Αγίου Νικολάου (1787) και του Αγίου Γεωργίου (1795). Στην Κουκουράβα, που είναι η κάτω συνοικία της Μακρινίτσας, θα δείτε τον Μεσαιωνικό Πύργο του Σκοτεινιώτη, παλιά υδροτριβεία και βυρσοδεψεία θαμμένα μέσα στην καταπράσινη ρεματιά. Χάνια Από τη Μακρινίτσα, επιστροφή στην Πορταριά, με επόμενο προορισμό τα Χάνια (26 χλμ. από τον Βόλο και 13 χλμ. από την Πορταριά), σε 1.200 υψόμετρο. Από εδώ γίνεται το πέρασμα από το ανατολικό στο δυτικό Πήλιο. Οφείλουν δε το όνομά τους στους παλιούς ξενώνες (χάνια) του χωριού για τη φιλοξενία των ταξιδιωτών και των εμπόρων που διανυκτέρευαν εκεί. Αν είστε φίλοι των χειμερινών σπορ και ιδίως του σκι, τα Χάνια απέχουν μόλις 2 χλμ. από το χιονοδρομικό κέντρο και ως εκ τούτου διαθέτουν πολλά καταλύματα. Ζαγορά Κινούμενοι -στη συνέχεια- ανατολικά, φτάσαμε στην ξακουστή Ζαγορά των 3.500(!) κατοίκων που βρίσκεται 47 χλμ. βορειοανατολικά του Βόλου και είναι δίχως άλλο το μεγαλύτερο κεφαλοχώρι του Πηλίου. Η Ζαγορά χτίστηκε γύρω από το ιστορικό Μοναστήρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος που ιδρύθηκε το 1160 και έφτασε στο απόγειο της ακμής της τον 17ο και τον 18ο αιώνα. Οι κάτοικοι της εποχής ασχολούνταν με τις μεταξοκαλλιέργειες και την παραγωγή υφασμάτων, τα οποία διακινούσαν σε πολλά μέρη του τότε γνωστού κόσμου. Σημαντικό εμπορικό και πνευματικό κέντρο της εποχής, το πρώτο σχολείο της Ζαγοράς λειτούργησε στο Μοναστήρι του Σωτήρος και ακολούθησε αυτό στον Αγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Αργότερα, το σχολείο αυτό, γνωστό σήμερα ως Ελληνομουσείο, αναβαθμίστηκε σε Ανώτερη Σχολή. Εδώ, σπούδασαν και δίδαξαν μεγάλοι δάσκαλοι του Γένους, ανάμεσά τους και ο Ρήγας Βελεστινλής. Στη Ζαγορά, λοιπόν, αξίζει να επισκεφθείτε το Ελληνομουσείο ή Σχολή του Ρήγα, όπως καθιερώθηκε να λέγεται, τις εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής, της Αγίας Κυριακής, του Προφήτη Ηλία και του Αγίου Νικολάου, αλλά και την τρίκλιτη βασιλική του Αγίου Γεωργίου, όπου θα θαυμάσετε το επίχρυσο τέμπλο και τον περίτεχνο άμβωνα. Κισσός Βλέπει και βουνό και θάλασσα, είναι ορεινός και κυριολεκτικά κρυμμένος εξαιτίας της πυκνής βλάστησης. Θα το συναντήσετε κάνοντας μια παράκαμψη 2 χλμ. περίπου από τον κεντρικό δρόμο. Ενας λόγος για τον οποίο αξίζει να κάνετε τούτη την παράκαμψη είναι οπωσδήποτε η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας (αρκεί να είναι ανοιχτή) που θα τη συναντήσετε στη λιθόστρωτη πλατεία του χωριού. Η Αγία Μαρίνα είναι τρίκλιτη βασιλική και θεωρείται ένα από τα καλύτερα και πιο αντιπροσωπευτικά στο είδος της εκκλησιαστικά μνημεία του Πηλίου, με ιδιαίτερη αγιογράφηση. Εδώ υπάρχει μέχρι και μια αγιογραφία που απεικονίζει τον ίδιο τον... Θεό, με μορφή γέροντα. Τσαγκαράδα Επιστροφή στον κεντρικό δρόμο και άφιξη στην Τσαγκαράδα. Απέχει 55 χλμ. από τον Βόλο και είναι εξαιρετικά δημοφιλής τουριστικά, με υπέροχη Φύση, πλατείες, ιστορικά κτίρια, εκκλησίες και γραφικά μονοπάτια, πάντοτε με θέα... θάλασσα. Στην κεντρική πλατεία των Αγίων Ταξιαρχών (1745) θα συναντήσετε τον γερο-πλάτανο ηλικίας χιλίων και πλέον ετών, με διάμετρο κορμού 14 μ. Αξίζει να δείτε και το κτίριο της αναστηλωμένης Αχιλλοπουλείου Εμπορικής Σχολής, όπου σήμερα στεγάζει το γυμνάσιο και το λύκειο του χωριού, καθώς και τη Νανοπούλειο Σχολή, ήτοι το σημερινό Δημοτικό Σχολείο Τσαγκαράδας. Στην Τσαγκαράδαώς εδώ, οι Μηλιές απέχουν περίπου 28 χλμ. από τον Βόλο και είναι γνωστές τόσο ως η ιδιαίτερη πατρίδα των Ελλήνων διαφωτιστών Ανθιμου Γαζή και Γρηγορίου Κωνσταντά (εδώ μάλιστα κηρύχθηκε τον Μάιο του 1821 η επανάσταση της Θεσσαλίας κατά των Τούρκων), αλλά και ως ο τερματικός σταθμός του περίφημου Μουτζούρη! Αξίζει να επισκεφθείτε την εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών στην πλατεία του χωριού, που χρονολογείται από το 1741, και την παλιά βιβλιοθήκη με σπάνια έγγραφα και ντοκουμέντα της Ελληνικής Επανάστασης. Από την πλατεία ξεκινάει μονοπάτι που οδηγεί στον Σιδηροδρομικό Σταθμό των Μηλεών όπου τερματίζει το τρενάκι του Πηλίου. Πρόκειται για μια ωραιότατη σιδηροδρομική γραμμή, μήκους 29 χλμ., η κατασκευή της οποίας ξεκίνησε το 1895 από τον Ιταλό μηχανικό Εβάριστο Ντε Κίρικο, πατέρα του διάσημου ζωγράφου Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο. Το μονοπάτι που θα ακολουθήσετε από την πλατεία συνεχίζεται και κατά μήκος των γραμμών του τρένου, για να σας οδηγήσει ύστερα από λίγο στη σιδερένια γέφυρα του Ντε Κίρικο, πάνω από τον χείμαρρο Ταξιάρχη· ένα έργο «τέχνης» που δεν πρέπει να χάσετε! Βυζίτσα Σε πολύ μικρή απόσταση από τις Μηλιές, η Βυζίτσα είναι ένα ιδιαίτερο χωριό του Πηλίου. Ισως αυτό να οφείλεται και στα πολυάριθμα αρχοντικά που διαθέτει, τα περισσότερα εκ των οποίων λειτουργούν ως ξενώνες. Είναι γεγονός ότι σε σχέση με τις Μηλιές, η Βυζίτσα δεν έχει και τόσο πολλά πράγματα να κάνετε, η απόσταση ωστόσο μεταξύ των δύο χωριών είναι τόσο μικρή που αυτό λίγο θα σας απασχολήσει... Στη Βυζίτσα, λοιπόν, μπορείτε να περπατήσετε στην κεντρική πλατεία με τη σκεπαστή βρύση, αλλά και να επισκεφθείτε την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής (1725) και του Ιωάννη του Προδρόμου (1797). ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ Με το αυτοκίνητό σας! Ο Βόλος απέχει από την Αθήνα 325 χλμ. για να συνεχίσετε προς Πορταριά, Χάνια και Ζαγορά και να κινηθείτε νότια, ενώ μπορείτε να κάνετε και την αντίθετη διαδρομή ξεκινώντας από τις Μηλιές και τη Βυζίτσα. Η διαδρομή είναι πανέμορφη, ο δρόμος όμως επαρχιακός και σε αρκετά σημεία στενός, οπότε θέλει προσοχή...

Το πλησιέστερο χωριό στα Χάνια είναι η Δράκεια με μαγευτική Θέα τον Παγασητικό Κόλπο όπου η φιλοξενία θα σας καταπλήξει.

ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ Πού να πρωτομείνετε είναι μάλλον πιο σωστό... Σε όλα τα χωριά του Πηλίου, ανεξαιρέτως, οι επιλογές που έχετε είναι πολλές για φθηνή, μεσαίου επιπέδου και ακριβή διαμονή, με ανάλογες φυσικά υπηρεσίες.
ΠΟΥ ΝΑ ΦΑΤΕ Στο σύνολο σχεδόν των εστιατορίων και ταβερνών του Πηλίου, το μενού που θα συναντήσετε δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις, ούτε στο περιεχόμενο (νοστιμότατες πηλιορείτικες πίτες και πιάτα με πρωταγωνιστή το αρνάκι, το κατσικάκι και ενίοτε τον κόκορα θα γευτείτε σχεδόν παντού) ούτε στην ποιότητα. Εμείς δοκιμάσαμε ωραιότατα πιάτα στην Πορταριά στα Σκαλάκια και στη Ζαγορά στον Πέτρο, ενώ ακούσαμε πολύ καλά λόγια για το Μεϊντάνι. Στο γειτονικό Πουρί, και συγκεκριμένα στην πλατεία του χωριού, μια καλή επιλογή είναι το Μπαλκόνι, ενώ κάνοντας στάση στον Κισσό μάς τράβηξε η μυρωδιά των λαχανοντολμάδων που έφτιαχνε η κυρία Βιολέττα στην Κληματαριά· ταβέρνα ονομαστή για τα μαγειρευτά της. Αν πάλι εσείς θελήσετε ψητά, παραμένοντας στον Κισσό, ανοίξτε την πόρτα των 5Φ (Φίλε Φέρε Φίλους Φάε Φύγε). Στην Τσαγκαράδα μας πρότειναν την ιδιαίτερη κουζίνα της Αλέκας, όσο για τις Μηλιές... εδώ θα πρέπει να κάνετε μια στάση στον Παλιό Σταθμό: με αγνές πρώτες ύλες, τα περισσότερα πιάτα έχουν και κάτι από τη δημιουργική φαντασία της μαγείρισσας .
Η ταβέρνα του Μεταξογένη στην είσοδο του Χωριού καθώς και του Βαγγέλη στη κεντρική Πλατεία θα σας καταπλήξουν με τους νόστιμους μεζέδες.
Τέλος, στη Βυζίτσα μπορείτε να καθίσετε διαδοχικά σε όλες τις καλές ταβέρνες της πλατείας!
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΠΟΡΤΑΡΙΑ Δήμος.........................................24280-99.920 Αγροτικό Ιατρείο..........................24280-99.106
ΧΑΝΙΑ Χιονοδρομικό Κέντρο....................24280-25.696
ΖΑΓΟΡΑ Δήμος.........................................24260-22.520 Κέντρο Υγείας..............................24260-22.222
ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ - ΜΟΥΡΕΣΙ Δήμος.........................................24260-49.689
ΜΗΛΙΕΣ Δήμος.........................................24230-86.890